@article { author = {غلامحسن, مقیمی}, title = {هیکل الحکومة الإسلامیة الولائیة وشبکتها الداخلیة مع الترکیز على آراء الإمام الخمینی(ره) والإمام الخامنئی(مدّ ظله العالی)}, journal = {الفقه والسیاسة}, volume = {1}, number = {شماره 1}, pages = {61-93}, year = {2020}, publisher = {المعهد العالی‌للعلوم والثقافة الإسلامیّة}, issn = {2717-3569}, eissn = {2717-3577}, doi = {10.22081/ijp.2020.69254}, abstract = {کان نموذج حکومة الإسلامیة الولائیة، الذی هو نتاج الفکر السیاسی الفقهی الشیعی، من أهم موضوعات الفکر السیاسی فی العقود الأربعة الماضیة، والذی یتجاوز الیوم الحدود الجغرافیة لإیران ویعتبر الآن نظریة بدیلة للحکومة فی دوائر البحث. السؤال المطروح فی هذا البحث هو أن ما هی العناصر والمتغیرات الرئیسیة للحکومة الإسلامیة الولائیة؟ کیف یمکن رسم هیکلها وشبکتها الداخلیة؟ إن فرضیة هذه الورقة هی أن الحکومة الإسلامیة نظام مترابط یمکن بمساعدة نموذج وطریقة النظام استخراج عناصره المفاهیمیة والمعیاریة والهیکلیة والوظیفیة، وشرح ورسم شبکتها الداخلیة فی عمل اتصالی منطقی. وفقًا للمنهج وإطار النظام، فإن نتائج البحث هی: «نظریة الحکومة الولائیة" فی مسارها التاریخی غذت واکتسبت خبرة من عنصرین مهمین هما «النص" و «الزمان والمکان". وبهذا المعنى، فهی لیست مجرد نظریة «مثالیة"، ولکنها مثالیة مصقولة فی سیاق «الحقائق التاریخیة". بعبارة أخرى، یخضع هیکل حکومة الإسلامیة الولائیة من منظور الإمام الخمینی والإمام الخامنئی إلى فئتین من المعاییر الثابتة والمتغیرة. من ناحیة، تخضع البنیة السیاسیة وطریقة ترتیب مؤسسات فی هذه الحکومة لمتطلبات العصر ووفقًا لأحدث إنجازات المعرفة السیاسیة البشریة، من ناحیة أخرى، فهی تقوم على «قواعد ومبادئ إسلامیة ثابتة". وأیضًا، من منظور منهجی ومتسامی وأوسع نطاقًا، یمکن القول أن النظام السیاسی الإسلامی یتألف من مجموعة من المؤسسات الاجتماعیة والسیاسیة التی فی شبکة اتصال دینیة وتشارکیة، ینظم هیکل الحکومة الولائیة الشیعیة.}, keywords = {هیکل الحکومة,الإسلام,الزمان والمکان,شبکة السلطة,تیار السلطة,الإمام الخمینی,الإمام الخامنئی}, title_fa = {ساختار حکومت اسلامی- ولایی و شبکه درونی آن (با تأکید بر دیدگاه امام خمینی(ره) و امام خامنه‎ای مدظله‌العالی)}, abstract_fa = {مدل حکومت ولایی که محصول اندیشه فقهی- سیاسی شیعی است، یکی از مهم‎ترین مباحث اندیشه سیاسی در چهار دهه گذشته بوده است که امروز مرزهای جغرافیایی ایران را درنوردیده است و هم اکنون به عنوان یک نظریه بدیلِ حکومتی در محافل پژوهشی مطرح است. پرسش این تحقیق که با روش تحلیلی ـ استنادی انجام شده است آن است که عناصر و متغیرهای کلیدی حکومت اسلامی- ولایی کدام‏اند؟ ساختار و شبکه درونی آن چگونه قابل ترسیم است؟ فرضیه این نوشتار آن است که حکومت اسلامی به مثابه نظام و مجموعه‌ای به‎هم‏پیوسته است که می‌توان به کمک مدل و روش سیستم، عناصرِ مفهومی، هنجاری، ساختاری و کارکردی آن را استخراج و در یک کنش ارتباطی منطقی، شبکه درونی آن را تبیین و ترسیم نمود.با توجه به روش و چارچوب سیستمی، یافته‎های تحقیق عبارت‏اند از: «نظریه حکومت ولایی» در سیر تاریخی خود از دو مؤلفه مهم «نص» و «زمان و مکان» تغذیه کرده و تجربه اندوخته است. بدین لحاظ این نظریه صرفاً «آرمانی» نیست، بلکه آرمانی است که در متن «واقعیت‌های تاریخی» صیقل داده شده است. به تعبیر دیگر ساختار حکومت اسلامی- ولایی از منظر امام خمینی(ره) و امام خامنه‎ای تابع دو دسته ضوابط ثابت و متغیر است. از یک طرف ساختار سیاسی و نحوه آرایش نهادهای آن تابع الزاماتِ زمان و مطابق با آخرین دستاوردهای دانش سیاسیِ بشری است و از طرف دیگر مستند به «قواعد و موازینِ ثابت اسلامی» می‎باشد. همچنین در یک نگاه منظومه‎ای و فرانگرانه و گسترده‎تر می‎توان گفت نظام سیاسی اسلامی از مجموعه‎ای از نهادهای اجتماعی و سیاسی ترکیب شده است که در یک شبکه ارتباطی مشروعیتی و مشارکتی، ساختار حکومت ولایی شیعی را سامان می‎دهد.}, keywords_fa = {ساختار حکومت,اسلام,زمان و مکان,شبکه قدرت,جریان قدرت,امام خمینی(ره),امام خامنه‎ای}, url = {https://ijp.isca.ac.ir/article_69254.html}, eprint = {https://ijp.isca.ac.ir/article_69254_36a39ce231146ccc52a22e84ea120cc7.pdf} }